کد مطلب:12614 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

ازخمس هر چه ميدانيد ريشه اي توضيح كامل دهيد آيا استطاعت در خمس ملاحظه مي شود؟

خمس چيزي است كه خداوند متعال آن را براي محمد صلي الله عليه والهوذريه اش كه خداوند نسل آنها را زياد بفرمايد ، به منظور احترام به آنان ، عوض زكاتي كه از آلودگيهاي دستهاي مردم است قراردادهاست و كسي كه يك درهم از آن را جلوگيري كند جزوستم كنندگان به آنها و غصب كننده هاي حق آنان مي باشد كه از مولاي ما حضرت صادق عليه السلام حديث است كه : به حقيقت خدايي كه جز او خدايي نيست وقتي كه صدقه را برما حرام كرد براي ما، خمس را نازل فرمود پس صدقه برما حرام و خمس براي ما فريضه ،وكرامت براي ما حلال است .

انسان تا خمس مال راندهدنميتواند درآن مال تصرف كند اگر چه قصد دادن خمس را داشته باشد .

چيزهايي كه خمس به آنها تعلق مي گيرد : درهفت چيز خمس واجب مي شود1- غنيمت 2- زميني كه كافر ذمي از مسلمان بخرد (يعني كافري كه با پذيرفتن شرايط اسلام در سايه حكومت اسلامي زندگي مي كند.) 3- جواهري كه به واسطه غواصي يعني فرو رفتن در دريا به دستمي آيد . 4- گنج 5- معدن 6- مال حلال مخلوط به حرام7- منفعت كسب، خمس در 6 مورد اول ارتباطي با زياد آمدن از خرج سال (مونه) ندارد يعني به مجرد تحققيكي از آن شش مورد خمس واجب مي شود اما د ر منفعت كسب ،بعضي از فقها ، قائلند كه خمس به مالي كه از طريق منفعت كسب به دست آمده تعلق مي گيرد مانند اموالي كه از طريق صنعت ، تجارت ، زراعت به دست مي آيد. واما اموالي كه از طريق غير كسب (مجاني)به دست مي آيد متعلق خمس واقع نمي شوند مانند هديه ، جايزه ، صدقه ، ارث و...ولي بعضي ديگر از فقها، قائلند كهبه هر دو دسته خمس تعلق مي گيرد كه حضرت امام (ره) قول اول را قائل شده وفرموده اند:هر گاه انسان از تجارت يا صنعت ، ياكسب هاي ديگر مال به دست آورده اگر چه مثلا نماز و روزه ميتي را به جاآورد واز اجرت آن مالي تهيه كند چنانچه از مخارج سال خود و عيالاتش زياد بيايد بايد خمس يعني پنج يك آن را بدهد 0 انسان مي تواند در بين سال هر وقت منفعتيبه دستش مي آيد خمس آن را بدهد و جايز است دادن خمس را تا آخر سال تاخير بيندازد و اگر براي دادن خمس ،سال شمسي قرار دهد مانعي ندارد .(3)

كساني كه در آمد تدريجي روزانه دارند مبدا سال آنها روز شروعبه كسب و كار است و كساني كه در آمد كارشان درزمان معيني به دستمي آيد مبدا سال آنها روزياست كه درآمد در اختيارشان قرار مي گيرد مانند كارمند وقتي كه اولين حقوق به حسابش واريز مي شودو كشاورز هنگام جمع آوري محصول و باغدار در زمان چيدن ميوه .(4)

مصرف خمس : خمس به شش سهم تقسيم ميشود. يك سهم آن براي خداوند متعال است ،يك سهم آن از آن پيامبر ( و يك سهم از آنامام معصوم ( استكه تمامش متعلق به امام عصر صاحب الزمان عجل ا... تعالي فرجه الشريف است. و دراين زمان بايد به مجتهد جامع الشرايطبدهندتا به مصرفي كه او اجازه ميدهدبرسانند. ولي اگر انسان بخواهد سهم امام رابه مجتهد ي كه از او تقليد نمي كند بدهد، درصورتي به اواذن داده ميشود كه بداند آن مجتهدومجتهدي كه از اوتقليدميكند ، سهم امام را يك طور مصرف ميكنند. وسه سهم باقي مانده از آن ايتام ، مساكين و ابناء السبيل (درراه مانده ها)است كه با اذن (مجتهد جامع الشرايط )داده ميشود .

شرايط كساني كه مي شود به آانان سهم سادات داد: 1-سيد بودن . (از طرف پدرانتساب به جناب هاشم جد پيامبر (داشته باشد . چه علوي باشد يا عقيلي وياعباسي ، نه آن كس كه از طرف مادري منتسب است كه اورا بايد از طريق زكات تأمين نمود . 2- ايمان داشتن . وبه سيدي كهدوازده امامي نيست بايد خمس داد . (7)3- واجب النفقه انسان نباشد 4- درراه معصيت صرف نكند . 5- آشكارا اهل معصيت نباشد6-فقير باشد .

درپايان اين نكته را هم اضافه كنم كه مابا پرداخت خمس منتي برخمس گيرنده نداريم بلكه اومارا مورد لطف خود قرار مي دهد و به وسيله دريافت خمس اموال ما را پاك و حلال مي گرداند و چنين ديد ونظري پرداخت خمس يك عبادت ا ست .











منابع و مآخذ :

1. وسائل- كتاب خمس - جلد 2

2. توضيح المسائل مراجع ، مسئله 1790

3. توضيح المسائل مراجع ، مسئله 1766

4. استفتائات امام(ه)، ج1 ص389 ، س 135

5. العروه الوثقي ج2 كتاب الخمس ، فصل 2

6. توضيح المسائل مراجع ، مسئله 1839

توضيح المسائل مراجع ، مسئله 1837